Thuộc truyện: Láng Giềng
Sau khi tàu bị đắm, Lý Nhị Côn cùng năm thủy bám tay lên tấm gỗ lênh đênh suốt hai ngày, rồi trôi đến Đăng Lưu Mi. Sáu người hợp lực đốn củi, chế ra nhà, chờ đợi hải thuyền đến. Không ngờ chưa chờ được hải thuyền của người Hoa đến, đã bị tù trưởng nơi đó bắt được, đưa vào sâu trong núi, chặt gỗ lấy nhựa thơm. Rừng mưa khô nóng, chướng khí mờ mịt, lại thêm giám công bạo ngược tàn khốc, chỉ ba năm thôi hơn nửa số người bị chết.
Lý Nhị Côn ban đầu không chịu nổi khổ, lại sốt ruột, nhớ nhà, vài lần chạy trốn, song ngôn ngữ không thông, lại không biết đường, chưa kịp chạy trốn đã bị ăn roi. Mãi đến năm, sáu năm sau, Lý Nhị Côn nhờ cần cù chăm chỉ, rốt cục học được phiên ngữ địa phương, lại vì hắn biết tính toán, rất được tù trưởng người phiên coi trọng. Nhưng mà tù trưởng người phiên sợ hắn chạy trốn, liền cùm gông vào hai chân hắn.
Đăng Lưu Mi chiến loạn nhiều năm, cướp biển nổi dậy như ong vỡ tổ, hải thương nước hắn không dám dừng lại, hết năm này đến năm khác cây cánh kiến trắng bị chặt chất như ngọn núi nhỏ, không có cách nào bán ra ngoài.
Đợi đến năm thứ chín (*), đại tù trưởng bị một nhóm người phiên tha hương của hắn giết chết, giám công bỏ chạy tứ tán. Lý Nhị Côn cùng hai đồng bọn cưa đứt gông ở chân, gấp rút chạy vào kho hương, vội vã dùng túi vải chứa cây cánh kiến trắng, chạy trốn lên thuyền.
Cây cánh kiến trắng ở Đăng Lưu Mi tốt nhất, hơn hẳn nơi khác. Ba người biết được nếu như có thể sống sót về nước, sẽ trở thành đại phú. Bất đắc dĩ vừa rời cảng, liền bị cướp biển tập kích, trọng thương hai người, một người vì dầm mưa to gió lớn mà bệnh chết.
Đến đó thì chỉ còn Lý Nhị Côn cùng một đồng bọn Minh Châu, hai người khống chế phiên thuyền thả neo ở nước láng giềng Chân Lạp. Hai người bán ít cây cánh kiến trắng, thu được mấy chục nén bạc. Lúc này mới ra vẻ thương nhân nước ngoài, thuê mướn mấy người hầu, dạy bọn họ giả làm binh lính, trốn cướp biển, giương buồm đi tới cảng Thứ Đồng.
Phiên thuyền chưa cập bờ Thứ Đồng, đã kinh động đến Tuần kiểm ty địa phương, rồi bị binh lính của Tuần kiểm ty áp giải cả đường. Lúc cập bờ, mới biết được thuyền chở theo hai thạch cây cánh kiến trắng, vội vã báo cho quan viên Thị bạc ty. Cũng không biết là kẻ nào tò mò đồn đại Lý Nhị Côn trở về, đã là một phiên vương, còn mang theo binh giáp. Đến nỗi người khắp thành mò tới vây xem.
Cây cánh kiến trắng là sản vật hàng hải cực kì quý báu, không được âm thầm bán, quan Thị bạc ty đánh một phần mười thuế, sau đó thu mua luôn để quan bán.
Quan bán cây cánh kiến trắng, được số tiền lớn. Lý Nhị Côn chia thành ba phần, hắn một phần, Minh Châu một phần, một phần cho người bị bệnh chết trên đường về, gửi cho góa phụ của hắn.
Người quen biết Lý Nhị Côn nhiều năm không thấy hắn trở về như vậy, đều cho là hắn đã táng mạng vào bụng cá. Không ngờ hắn bình yên vô sự trở về, còn phất lên bút tiền phi nghĩa. Hâm mộ cũng có, ghen tỵ cũng có. Đối với Quả nương mà nói, nàng chưa bao giờ cầu Lý Nhị Côn phát tài trở về, chỉ cần người có thể sống sót trở về chính là tin tốt nhất rồi.
Người một nhà đoàn tụ, hòa thuận vui vẻ không cần phải nói.
Chín năm giống như một giấc mộng (*), lúc Lý Nhị Côn rời đi, Lý Quả mới tám tuổi, Quả Muội còn đang trong bụng Quả nương. Phu thê giãi bày đắng cay bấy năm qua, ôm nhau mà khóc. Nhắc đến Lý Đại Côn làm khó dễ cùng tuyệt tình, càng khiến Lý Nhị Côn phẫn hận không thôi.
Lý Nhị Côn trở về, liền mua lại một đại trạch ở thành đông, sát vách nhà Vương Kình. Có tin đồn, Lý Nhị Côn vận chuyển lượng lớn cây cánh kiến trắng trở về, sự tích tráng nghĩa ly kỳ, đã được bẩm báo lên triều đình, không lâu liền phong hắn làm Thừa vụ lang. Vương Kình chỉ có thể tức giận đến nghiến răng nghiến lợi, lại không thể làm gì được. Kỳ thực đây cũng là Lý Nhị Côn thuê người thả ra tiếng gió, ở hải ngoại chịu đau khổ nhiều năm, Lý Nhị Côn dựa vào trí dũng về nước, một Vương Kình nho nhỏ, có thể đáng sợ bằng giám công ở Đăng Lưu Mi sao?
Từ khi Lý gia chuyển tới cư trú ở thành đông, Lý Quả thỉnh thoảng sẽ qua đêm tại Tịnh Công trạch, cũng chăm sóc hoa cỏ trong viện.
Phụ tử Lý gia, mặt mày có chút giống nhau, nhưng mà nghi mạo Lý Nhị Côn cường tráng hơn, không giận mà uy, Lý Quả lại ôn nhu có thừa, cương ngạnh không đủ. Bởi ly biệt nhiều năm, hai cha con có chút xa lạ, hơi xa cách với nhau. Quả Muội thì khác, suốt ngày quấn quanh đầu gối, Lý Nhị Côn yêu thương như minh châu trong lòng bàn tay.
Một ngày, toàn gia đang dùng bữa, Lý Nhị Côn hỏi Lý Quả sau này có tính toán gì không, nói tuổi cậu còn nhỏ, hiện nay trong nhà không lo ăn dùng, cậu cũng đã chịu khổ nhiều năm, không bằng đọc sách thôi.
“Cha, đợi bắt được đám cướp biển kia, đoạt về trăm lượng vàng, con muốn đi kinh thành.”
Lý Quả có kế hoạch của mình, chỉ lo nếu bắt được đám cướp biển hỏi cung, cần cậu ra đối chất nên vẫn chưa thể rời khỏi Thứ Đồng được.
“Vậy cũng tốt, cha nghe Trần viên ngoại nói, tiểu nhi nhà hắn cũng đi kinh thành du học, ngươi nếu cũng đi, vừa vặn đồng hành cùng hắn.”
Lý Nhị Côn từ lúc về nước, đã là danh nhân Thứ Đồng, kinh lịch (từng trải) truyền kỳ, huống hồ nay lại vô cùng giàu có, không nói dân chúng tầm thường muốn kết giao với hắn, ngay cả phú thương, quan viên, thấy hắn cũng phải khập khiễng dừng lại nhìn lâu hơn một chút.
“Trăm lượng vàng kia, không hẳn có thể lấy về, tiền tài qua tay kẻ tặc liền bay mất, còn chuyện truy bắt cướp biển, cha hôm trước mới uống rượu cùng Nghiêm Tuần kiểm, bên kia đã có manh mối.”
Lý Nhị Côn hiển nhiên cảm thấy một trăm lượng vàng chuộc lại Quả Muội là đáng giá, người bình yên vô sự là tốt rồi.
“A Côn, nếu thực sự là hài tử Vương gia chủ mưu, có thể bắt hắn đối chất sao?”
Quả nương dẫu tâm địa thiện lương, song vẫn không chịu nổi Vương Kình hết lần này tới lần khác gieo vạ con trai nàng như thế, tất nhiên là muốn tính sổ.
“Đương nhiên có thể, chỉ cần bắt được tên thủ lĩnh đám tặc, còn sợ hắn không nhận tội.”
Thương nhân bến cảng, quan viên căm hận cướp biển sâu đậm, người người gọi tru diệt, cướp biển sao dám bao che Vương Kình, giúp gã ôm tội.
Đến cuối thu, quả nhiên bắt được cướp biển, đoạt về một phần vàng, còn áp Vương Kình lên công đường đối chất, xử Vương Kình tội danh cấu kết cướp biển, giam giữ tại lao. Lý Quả nhìn gã nhào quỳ xuống mặt đất, như một con gà chọi thua thụt mào vào, nào còn vẻ thô bạo hống hách như trước. Nghĩ đến gã chỉ là kẻ thích bắt nạt người yếu, cần phải cho bài học.
Cuối thu, Lý Quả lên đường, đi cùng là một tiểu tư mười lăm tuổi, gọi là A Tiểu.
Lý Nhị Côn hi vọng Lý Quả có thể tiến vào hoạn lộ, đọc sách, khảo thủ công danh, nhưng mà Lý Quả biết hứng thú của cậu không phải việc này. Lúc còn nhỏ nỗ lực học chữ, là vì ngày sau thay đổi vận mệnh, biết chữ để có thể làm một tiểu nhị ký trướng. Cậu tuy rằng hâm mộ người đọc sách, nhưng lại càng yêu thích làm thương nhân hơn.
Lý Quả đi đường thủy, trước tiên xuôi về miền nam Quảng Châu, cậu có hẹn với một người ở Quảng Châu, phải cứu nàng ra khỏi vũng bùn. Sau đó từ Quảng Châu xuất phát, thuyền theo hướng bắc đến Minh Châu, rồi theo đường bộ đến kinh thành.
Đợi Lý Quả đến kinh thành, đã là mùa đông, hoa tuyết bay lượn.
Thân là người phía nam, Lý Quả chưa từng gặp tuyết.
Đứng ở lầu cao trong cửa hàng chính “Trích Tiên”, Lý Quả nhìn xuống thủ đô tráng lệ rộng lớn, bông tuyết rơi xuống đầy vai cũng không phát hiện ra.
“Tiểu viên ngoại, tuyết rơi càng lúc càng nhiều, ngươi khoác thêm phong bào đi.”
A Tiểu đem một cái phong bào tới. Lý Quả đối xử với hắn thân thiện, hắn đối với Lý Quả tận tâm tận lực làm hết phận sự.
Lý Quả khoác phong bào lên, khoanh tay trong áo choàng, lạnh đến mức run lên cầm cập, rồi lại không nỡ bỏ vào nhà.
Nơi này mỗi một vật, mỗi một cảnh, có một người ắt hẳn vô cùng quen thuộc, hắn có từng đứng ở chỗ này, trong tửu lâu thượng đẳng nhất kinh thành cùng bằng hữu hâm rượu ngắm tuyết, cười nói vui vẻ không?
Rốt cục đã đi tới nơi Triệu Khải Mô sinh hoạt, đi tới kinh thành, thân là người tha hương, Lý Quả không biết làm sao đi tìm được Khải Mô. Cuộc sống không quen, ngôn ngữ ngược lại là có thể thông.
Mà trước mắt hỏi thăm xem tiệm châu Chu gia trên phố Trịnh lâu là ở chốn nào?
Phố Trịnh lâu kề bên Thái Miếu, trong các cửa hàng náo nhiệt, có cổng chính xa hoa của cửa hàng trân châu Chu gia. Lý Quả đi vào, chưởng quỹ còn tưởng rằng cậu muốn mua châu, nghe khẩu âm Lý Quả là người miền nam, nhìn quần áo cậu hào hoa phú quý, liền sai tiểu nhị chiêu đãi tận tình.
“Ta cũng không phải đến mua châu, mà tìm một vị bằng hữu, tên là Chu Chính Mẫn.”
“Chính Mẫn?”
Chưởng quỹ mang theo ngờ vực, chỉ thấy Lý Quả không giống như đang nói đùa, vì vậy sai tiểu nhị: “Qua kho gọi A Tứ tới đây.”
Tiểu nhị vội vã rời đi.
Chưởng quỹ ra hiệu Lý Quả ngồi xuống, hỏi Lý Quả làm sao kết bạn với A Tứ của Chu gia.
Chỉ giây lát, Chu Chính Mẫn mồ hôi đầm đìa chạy tới, tay chống lên khung cửa, thở không ra hơi nói: “Quả… Nam Quất, sao ngươi lại tới đây!”
Lý Quả cùng hắn rời khỏi cửa hàng trân châu, đi bộ dọc theo phố Trịnh lâu, nghe Chu Chính Mẫn trò chuyện, Lý Quả mới biết Chính Mẫn ở cửa hàng trân châu cũng không được coi trọng. Tuy hắn biết đọc biết viết biết tính toán, nhưng mà nhà hắn nghèo, ở trong gia tộc không có địa vị. Vẫn là nương đi cầu đại bá, mới vào cửa hàng trân châu làm được.
“Nam Quất, thấy ngươi ăn mặc thế này, hẳn là đã phát tài, ngươi tới kinh thành có tính toán gì không?”
Chu Chính Mẫn đút hai tay vào tay áo, thản nhiên tự đắc.
“Ta muốn mở cửa hàng trân châu, nhưng mà tài lực có hạn, muốn tích tiểu thành đại.”
Lý Quả cười. Tiền cậu dùng đều từ bản thân mà ra, cậu chưa từng sử dụng tiền của Quả cha. Đột nhiên bạo phú, khiến người ta sung sướng đê mê như uống rượu ngon, nhưng mà Lý Quả hiểu được, gia sản bạc triệu cũng sẽ tiêu hết trong một ngày, vẫn là chính mình phải tự kiếm lấy.
“Ai nha, vậy là muốn làm ăn ở kinh thành à. Còn thiếu đối tác sao? Ta về nhà bán cái giường tổ gỗ lim trong phòng đi, rồi hùn với ngươi!”
Hai mắt Chu Chính Mẫn phát sáng, hắn nằm mơ cũng muốn có một cửa hàng trân châu của riêng mình.
“Đương nhiên là muốn tìm ngươi chung vốn rồi.”
Lý Quả ngẩng đầu nhìn trời, tuyết trắng rơi lả tả.
Cậu là khách tứ phương, ở kinh thành còn chưa cắm rễ, muốn làm ăn nói thì dễ, nhưng mà Chu Chính Mẫn lại khác, hắn là người kinh thành. Huống hồ, Lý Quả vẫn luôn rất cảm kích Chính Mẫn, lúc ở Liêm Châu đã trợ giúp cậu, cũng rất kính nể nhân cách của hắn.
Sau này, Chu Chính Mẫn cùng Lý Quả hễ rảnh rỗi liền ra ngõ phố, điều tra, muốn tìm một điểm tốt, giá thuê thích hợp để làm tiệm.
Một ngày nọ, hai người đi tới phố Chu Tước môn, từ phố trước đi đến phố sau. Đó là một buổi chiều tà, trên đường xuất hiện mấy học trò mang theo người hầu. Lý Quả cũng chỉ thuận miệng hỏi: “Ở đây hẳn có là phủ học.” Chu Chính Mẫn nói: “Có, trường Thái học ở bên trong, không chỉ trường Thái học, Quốc tử giám, trường thi cũng đều ở bên trong.”
Trường Thái học, hai chữ, khiến Lý Quả giật cả mình.
Lúc Triệu Khải Mô rời Quảng Châu đã nói với Lý Quả hắn sẽ tiến vào trường Thái học học tập, đó đã là chuyện một năm trước. Hắn vẫn còn ở nơi này sao?
Lý Quả cúi đầu đầy tâm sự, đột nhiên nghe thấy phía trước một giọng nói khá quen thuộc vang lên: “Nhị lang đi trước rồi kìa, các ngươi còn sững sờ làm chi, mau lên đi!”
Lý Quả liền vội vàng ngẩng đầu, tìm kiếm nơi phát ra âm thanh, thấy phía trước có một thiếu niên lanh lợi nhấc hộp văn phòng phẩm trong tay, vội vã đang truy đuổi cái gì đó, bên cạnh hắn còn có hai người hầu mặc vải thô, giống như kiểu người chăn ngựa. Thiếu niên lanh lợi đang đuổi theo một sĩ tử mặc giáng bào (đỏ thẫm) đi ở trên cầu, sĩ tử cưỡi thớt ngựa trắng tuấn mỹ, tay cầm cương, người và ngựa rất nhanh bị dòng người đông đúc trên cầu che khuất.
“Mau đi lên.”
Thiếu niên quay đầu thúc giục người chăn ngựa phía sau, phục sức của hắn giống như một thư đồng.
“A.”
Lý Quả kinh ngạc a lên một tiếng, cậu nhận ra người này, chính là A Lý. Lý Quả cuống quít tìm kiếm sĩ tử giáng bào trong dòng người, song nào còn thấy tung tích của hắn nữa.
“Sao vậy?” Chu Chính Mẫn không rõ.
“Tựa hồ là một bằng hữu cũ.”
“Vậy vì sao không đi lên mà gặp?”
“Hắn không hẳn muốn gặp ta.”
Lý Quả cười khổ, cậu nhẹ nhàng phẩy bông tuyết trên vai xuống, hoa tuyết dính vào lòng bàn tay ấm áp, sau đó tan ra thành nước.
Dù là ngày nay, đến đây rồi, tà niệm trong lòng Lý Quả cũng không thể cắt bỏ, ngược lại càng ngày càng rực nóng. Cậu chính là vì Triệu Khải Mô mà đến kinh thành, dù cho nội tâm có mượn cái cớ đi du học, kinh thương.
“Vậy ngươi không bằng cứ thử xem, đi qua trước mặt hắn, xem hắn có nhận ra ngươi hay không?”
Chu Chính Mẫn ngược lại không có bằng hữu nào trở mặt, có điều hắn cũng từng yêu thích một nữ tử, còn từng bồi hồi ở ngoài trạch viện nữ tử đó.
Như vậy cũng được, Lý Quả nghĩ, cũng là một biện pháp. Nếu Triệu Khải Mô vẫn cứ hờ hững với cậu, vậy cậu cũng nên hết hy vọng. Không bằng thử xem sao.